Własne źródła energii w przedsiębiorstwie

Kogeneracja lub trigeneracja gazowa
Energia elektryczna, ciepło, para, chłód
Odnawialne źródła energii
Biogazownie, fotowoltaika
Koncesja, promesa, rejestracje

Gospodarka odpadami i ochrona środowiska

Utylizacja odpadów w biogazowni z odzyskiem energii
Nawozy organiczne z przefermentowanych odpadów
Procedury i pozwolenia

Efektywność energetyczna i optymalizacja

Optymalizacja zużycia energii
Oświetlenie LED
Audyty energetyczne i stanu technicznego
Dotacje, premie kogeneracyjne, białe certyfikaty

Oszczędzaj, inwestując we własne źródła energii

 

Nasze główne obszary działalności

Kogeneracja gazowa

 

c

Biogazownie

 

Instalacje Fotowoltaiczne

 

Dobór Urządzeń i Realizacja

 

Doradztwo Techniczne i Prawne

 

Koncepcje i Oceny Opłacalności

 

i

Procedury Przygotowania do Realizacji – Dokumentacja Projektowa

 

U

Audyty Energetyczne i Białe Certyfikaty

 

Dotacje, Dofinansowanie, Systemy Wsparcia, Ulgi w Akcyzie

 

lat w energetyce

publikacji branżowych i naukowych

jednostek kogeneracji w eksploatacji

mln zł pozyskanego dofinansowania

Prowadzona przeze mnie firma posiada doświadczenie i specjalizuje się w energetyce rozproszonej.

Całe moje życie zawodowe poświęciłem analizom technicznym, ekonomicznym i prawnym dla określenia sposobów wykorzystania lokalnych zasobów energii, w szczególności odnawialnych i gazowych w najbardziej efektywny sposób.

Z zaciekawieniem obserwuję postawy nie tylko wiodących gospodarek światowych, ale i przedsiębiorców w kraju nastawione na wykorzystanie zielonej energii lub paliw gazowych do wytwarzania energii w kogeneracji. Zasilanie potrzeb energetycznych z własnych źródeł energii nie tyle staje się modne, co konieczne.

Wynika to z trudnego otoczenia rynku i polityki, szczególnie w naszym kraju, gdzie dominuje scentralizowany system energetyczny oparty o stałe paliwa kopalne oraz nieświadomość decydentów, jak ważne strategiczne wyzwanie stoi przed Polską w zakresie transformacji energetyki wytwórczej i dystrybucyjnej.

Niezależnie od subsydiów rządowych i pomocy publicznej, na naszych oczach dokona się zapewne zmiana sektora energetycznego w kierunku rozwijania kompleksowych systemów zaopatrzenia w energię z odnawialnych źródeł oraz źródeł gazowych przez lokalnych przedsiębiorców, instytucje i indywidualnych konsumentów, a jednocześnie producentów (producent i konsument to prosument).

Rosnące ceny energii mogą tylko stymulować decyzje inwestycyjne we własne źródła energii. Już dziś przedsiębiorcy przemysłowi i biznes mogą wziąć sprawy energetyczne w swoje „ręce”!

Misją tej firmy jest propagowanie zrównoważonego rozwoju gospodarki zapewniającej dostęp do energii w cenach pozwalających zachować konkurencyjność polskiego przemysłu, rolnictwa i biznesu.

Firma świadczy usługi konsultingowe. Doradza kompleksowo lub w zdefiniowanym zakresie przy przygotowaniu inwestycji we własne źródła energii współpracujące z siecią lub działające wyspowo. Pomaga wdrażać rozwiązania optymalizujące koszty energii elektrycznej, ciepła (w tym pary) lub chłodu. Wspieramy również rozwiązaniami w zakresie efektywności energetycznej (szczególnie w zakresie oświetlenia LED) oraz utylizacji odpadów z odzyskiem energii.

Oferta skierowana jest dla sektora przemysłu, biznesu, rolnictwa i spółek komunalnych zainteresowanych rozwiązaniami optymalizującymi koszty energii.

Zapraszam do współpracy!

 

  • Absolwent Wydziału Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej Politechniki Warszawskiej
  • Przewód doktorski na Politechnice Warszawskiej prowadził z zakresu cienkowarstwowych ogniw fotowoltaicznych II generacji
  • W latach 2008-2017 kierownik, następnie dyrektor generalny oraz wiceprezes Polskiej Izby Gospodarczej Energetyki Odnawialnej i Rozproszonej
  • W latach 2008 – 2017 związany z Polską Grupą Biogazową S.A. odpowiedzialny za opracowanie koncepcji, analizy opłacalności, budżety inwestycyjne, rozwój i budowę elektrowni biogazowych
  • Zaangażowany w rozwój oraz pracę legislacyjną dotyczącą rynku odnawialnych źródeł energii i kogeneracji – inicjator wielu przyjętych rozwiązań prawnych
  • Kierował międzynarodowymi projektami dot. strategii energetycznych wynikających z wdrażania do prawa krajowego dyrektyw unijnych dedykowanych odnawialnym źródłom energii
  • W roku 2013 otrzymał tytuł Promotora Energetyki Odnawialnej
  • W latach 2010 – 2015 kierownik i wykładowca czterech edycji studiów podyplomowych w zakresie zarządzania projektami inwestycyjnymi wykorzystującymi odnawialne źródła energii na Uczelni Łazarskiego
  • Od maja 2017 r. współpracuje z Gobarto S.A. odpowiedzialny za rozwój i eksploatację biogazowni rolniczych oraz kogeneracji gazowej w sektorze przetwórstwa rolno-spożywczego
  • Autor i współautor ponad 100 publikacji naukowych i branżowych w tym o cyrkulacji krajowej i międzynarodowej
  • Autor ponad 100 prezentacji na krajowych i zagranicznych konferencjach branżowych poświęconych energetyce

Oferta skierowana jest dla sektora przemysłu, biznesu, rolnictwa, instytucji i spółek komunalnych zainteresowanych rozwiązaniami optymalizującymi koszty energii.

Inwestycje we własne źródła energii dla zasilania potrzeb własnych – kogeneracja gazowa (energia elektryczna i ciepło) lub tzw. trigeneracja gazowa (energia elektryczna i ciepło oraz chłód), biogazownie rolnicze z kogeneracją lub biogaz rolniczy do sieci gazowej, biogazownie z osadów ściekowych, biogazownie utylizacyjne, instalacje fotowoltaiczne, mikroinstalacje oraz instalacje koncesjonowane lub rejestrowane (wpis do rejestru)

Inwestycje w wymianę oświetlenia w kierunku technologii LED

Działania na rzecz unieszkodliwiania, utylizacji odpadów organicznych, w tym PUPZ (produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego), odchodów zwierząt gospodarskich (gnojowica, gnojówka, obornik, pomiot) pozostałości przetwórstwa rolno-spożywczego z jednoczesnym odzyskiem energii i/lub wykorzystania odpadów w celach nawozowych.

Oferta dotyczy szeroko rozumianego doradztwa energetycznego:

Biznesplany i strategie

  • Tworzenie strategii rozwoju
  • Budowa modeli biznesowych
  • Przygotowywanie koncepcji technicznych i biznesowych
  • Opracowywanie koncepcji zasilania potrzeb własnych energetycznych
  • Analiza rynku, strategie energetyczne
  • Biznesplany i oceny opłacalności
  • Kosztorysy inwestycyjne
  • Modele zagospodarowania energii elektrycznej (praca wyspowa i/lub współpraca z siecią)
  • Lokalne zagospodarowanie ciepła

Analiza dostępnych systemów wsparcia dla kogeneracji gazowej i innych źródeł zasilających potrzeby własne:

  • Dotacje inwestycyjne na kogenerację gazową i inne źródła
  • Białe certyfikaty efektywności energetycznej
  • Premie gwarantowane, dopłaty aukcyjne, które zastąpiły żółte, czerwone i fioletowe certyfikaty
  • Certyfikaty białe
  • Certyfikaty zielone i błękitne
  • Ulgi w podatku akcyzowym
  • Dobór źródeł finansowania w konkursach o dotację ze środków publicznych
  • Dotacje i systemy wsparcia: certyfikaty, dopłaty aukcyjne
  • Przygotowanie projektów pod systemy aukcyjne, certyfikaty
  • Wnioski o dofinansowanie

Doradztwo techniczne i wybór dostawców

  • Dobór urządzeń energetycznych silników gazowych
  • Przygotowanie dokumentacji przetargowej, zapytań ofertowych, SIWZ
  • Ocena ofert, wybór dostawców
  • Negocjacje zakresu i warunków dostaw urządzeń, energii i gazu
  • Przygotowanie i uzgodnienia treści umów dostawy

Audyty i oceny dokumentacji projektowej i działających instalacji

  • Audyty energetyczne
  • Obliczenia efektywności energetycznej, oszczędności paliwa pierwotnego, wyliczenia niezbędne dla spełnienia kryteriów wysokosprawnej kogeneracji
  • Audyty techniczne działających instalacji
  • Wycena działających instalacji
  • Audyt i analiza kompletności dokumentacji projektowej
  • Ocena dokumentacji due diligence do przejęcia projektów energetycznych

 Procedury przygotowania i oddania do użytkowania

  • Procedury i pozwolenia
  • Zwolnienia akcyzowe, zgłoszenia
  • Warunki przyłączenia do sieci
  • Ocena oddziaływania na środowisko
  • Warunki zabudowy
  • Projektowanie
  • Pozwolenia na budowę
  • Badanie efektu zachęty
  • Promesa koncesji, koncesja, wpis do rejestru biogazowni
  • Oddanie do użytkowania – procedury, dokumentacja HAACP, PPOŻ, BHP

Gospodarka odpadami i ochrona środowiska

  • Pozwolenia, zezwolenia w gospodarce odpadami
  • Pozwolenia zintegrowane
  • Gospodarka odpadami pochodzenia zwierzęcego, PUPZ (produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego)
  • Unieszkodliwianie odpadów, odzysk energii
  • Interpretacja przepisów w obszarze energetyki i ochrony środowiska
  • Szkolenia, warsztaty, wykłady branżowe na spotkania firmowe

Rynek: Aktualności | Analiza podstawowych definicji | Systemy wsparcia | Zużycie energii i ceny | Źródła wytwórcze w Polsce | Wejście na rynek: rejestracje, koncesje

 

Rynek – Aktualności

V konkurs dedykowany projektom wysokosprawnej kogeneracji

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ogłosił V konkurs dedykowany projektom wysokosprawnej kogeneracji. Konkurs kierowany jest głównie dla przedsiębiorców. Pula środków przewidziana na konkurs wynosi 200 mln zł, z czego (po raz pierwszy) wyodrębniono kwotę 100 mln zł na przedsięwzięcia kogeneracji wykorzystujące odnawialne źródła energii. Konkurs w działaniu 1.6.1. ogłoszony w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Wnioski o dofinansowanie można składać w terminie od 30.04.2019 r. do 28.06.2019 r. O środki mogą ubiegać się:

  • spółki cywilne prowadzące działalność na podstawie umowy zawartej zgodnie z Kodeksem cywilnym (kod 019),
  • spółki przewidziane w przepisach innych ustaw niż Kodeks spółek handlowych i Kodeks cywilny lub formy prawne, do których stosuje się przepisy o spółkach (kod 023),
  • spółki partnerskie (kod 115),
  • spółki akcyjne (kod 116),
  • spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (kod 117),
  • spółki jawne (kod 118),
  • spółki komandytowe (kod 120),
  • spółki komandytowo-akcyjne (kod 121),
  • przedsiębiorstwa państwowe (kod 124),
  • spółdzielnie (kod 140).

Nabór wniosków dla przedsięwzięć z zakresu wysokosprawnej kogeneracji

Szykuje się kolejny nabór wniosków (kwiecień-maj 2019 r.) dla przedsięwzięć z zakresu wysokosprawnej kogeneracji. V konkurs dla kogeneracji o dofinansowanie planowany jest do ogłoszenia przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w działaniu 1.6.1. Konkurs dedykowany jest przedsiębiorcom. Pula przewidzianych środków szacowana na rynku wynosi ok. 200 mln zł. W poprzednim, IV konkursie, pula środków była dużo mniejsza i wynosiła 90 mln zł. Po ocenie formalnej liczba pula wnioskowanej łącznej kwoty o dofinansowanie przekroczyła 600 mln zł. Beneficjenci zostaną wyłonieni w oparciu o kryteria punktowe oceny merytorycznej.

Ustawa o promowaniu energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji

Dziś wchodzi w życie ustawa z dnia 14 grudnia 2018 r. o promowaniu energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji. Ustawa ta nadaje nowy mechanizm wsparcia wytwórcom energii elektrycznej w wysokosprawnej kogeneracji. Będzie on oparty o premie kogeneracyjne.

Wszystkie jednostki kogeneracji muszą być jednostkami, które spełniają kryterium wysokosprawnej kogeneracji, określone w ustawie Prawo energetyczne. Dodatkowo jednostkowy wskaźnik emisji dwutlenku węgla dla jednostek kogeneracji musi być na poziomie nie wyższym niż 450 kg na 1 MWh wytwarzanej energii. Do systemu kwalifikować będą się jednostki opalane głównie paliwami gazowymi, w tym biogazem rolniczym i innymi rodzajami biogazu z jednoczesnym odbiorem wytwarzanego ciepła w celach użytkowych.

W przypadku źródeł odnawialnych poziom wsparcia wynoszący do 90 zł/MWh wprowadzony został poprzez znowelizowanie ustawy o odnawialnych źródłach energii. Nowela wprowadziła korektę w górę wysokość cen referencyjnych określonych uprzednio dla instalacji OZE bez rozgraniczania czy spełniają jednocześnie kryteria wysokosprawnej kogeneracji.

W przypadku źródeł nieodnawialnych, poziom możliwej premii kogeneracyjnej określony zostanie w aktach wykonawczych (rozporządzeniach) do ustawy.

Przedmiotowa ustawa wygasiła funkcjonujący do 31 grudnia 2018 r. system wsparcia wysokosprawnej kogeneracji oparty o świadectwa pochodzenia (żółte certyfikaty, fioletowe certyfikaty, czerwone certyfikaty).

Rynek – Podstawowe Definicje

Kogeneracja

Kogeneracja – to wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła w jednym procesie technologicznym. W przypadku paliwa gazowego jednostkę kogeneracji stanowi zwykle urządzenie jakim jest silnik gazowy z zapłonem iskrowym. W wyniku spalania paliwa, energia chemiczna (pierwotna gazu) ulega konwersji z jednoczesnym odzyskiem ciepła przy chłodzeniu płaszcza silnika oraz odzyskaniu ciepła z chłodzenia gazów spalinowych. Nośnikiem energii w przytoczonym przykładzie (z energią pierwotną) jest gaz (np. gaz ziemny), który przemieniany jest w procesie spalania w komorze silnika w mieszance z powietrzem:
na energię elektryczną odzyskaną dzięki zintegrowaniu z silnikiem prądnicy – generatora mocy
na ciepło odzyskane dzięki wymiennikom ciepła.
Kogeneracja bywa często nazywana generacją energii elektrycznej w skojarzeniu z wytwarzaniem ciepła. Kogeneracja to także proces wytwarzania energii mechanicznej i ciepła w jednym procesie. Z taką generacją energii mamy do czynienia niemal w każdym samochodzie.
Kogeneracja z ang. Combined heat and power w skrócie opisuje się „CHP”, zaś z niem. Blockheizkraftwerk „BHKW”.

Czasami niesłusznie (niepoprawnie) niektórzy z kogeneracją utożsamiają wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła w zintegrowanych modułach słonecznych, w których występują jednocześnie ogniwa słoneczne i kolektory słoneczne lub odzysk ciepła z ogniwa słonecznego. Taki zintegrowany system pozwala co prawna na jednoczesne wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła, ale procesy, z których powstaje energia elektryczna i ciepło są rozdzielne. Energia elektryczna powstaje w ogniwie słonecznym, na które składa się głównie złącze dwóch półprzewodników o odmiennych znakach przewodzenia. Promieniowanie słoneczne padające na takie półprzewodniki generuje napięcie dzięki zjawisku fotowoltaicznemu. Wytwarzanie ciepła z kolektora lub nawet odzyskane z płyty modułu w którym „upakowane są” ogniwa słoneczne odbywa się w wyniku ogrzewania czynnika grzewczego bezpośrednio z promieniowania słonecznego (ogrzewanie nie jest wynikiem zjawiska fotowoltaicznego).

Wysokosprawna kogeneracja

Wysokosprawna kogeneracja – to kogeneracja, w której następuje oszczędność paliwa pierwotnego (tzw. PES – Primary Energy Saving) wyrażona w procentach na jakimkolwiek poziomie dla jednostek kogeneracji małych o mocy elektrycznej do 1 MW lub na poziomie co najmniej 10% w przypadku jednostek o mocy elektrycznej zainstalowanej wynoszącej 1 MW i więcej.

Paliwa gazowe

Paliwa gazowe – w generalnym ujęciu to paliwa transportowane siecią gazową lub biogaz rolniczy niezależnie od jego przeznaczenia. Taka definicja oznacza, że biogaz rolniczy odrębnie zdefiniowany w ustawie o odnawialnych źródłach energii traktowany jest z priorytetem względem pozostałych rodzajów biogazu. Tylko biogaz rolniczy może zostać wtłoczony do sieci dystrybucyjnej gazowej (po spełnieniu odrębnie zdefiniowanych kryteriów).

Biogaz rolniczy

Biogaz rolniczy – gaz otrzymywany w procesie fermentacji metanowej surowców rolniczych, produktów ubocznych rolnictwa, płynnych lub stałych odchodów zwierzęcych, produktów ubocznych, odpadów lub pozostałości z przetwórstwa produktów pochodzenia rolniczego lub biomasy leśnej, lub biomasy roślinnej zebranej z terenów innych niż zaewidencjonowane jako rolne lub leśne, z wyłączeniem biogazu pozyskanego z surowców pochodzących z oczyszczalni ścieków oraz składowisk odpadów.

Instalacja odnawialnego źródła energii – instalację stanowiącą wyodrębniony zespół:
urządzeń służących do wytwarzania energii opisanych przez dane techniczne i handlowe, w których energia jest wytwarzana z odnawialnych źródeł energii, lub
obiektów budowlanych i urządzeń stanowiących całość techniczno- -użytkową służący do wytwarzania biogazu rolniczego
– a także połączony z tym zespołem magazyn energii, w tym magazyn biogazu rolniczego.

Tak skonstruowana ustawowo (w ustawie o odnawialnych źródłach energii) definicja w naszej ocenie prowadzi do tego, że „biogazownia rolnicza” zawsze będzie instalacją odnawialnego źródła energii, zaś „ biogazownia nierolnicza” bez urządzeń do wytwarzania energii nie będzie instalacją OZE.

Prosument

Prosument – odbiorca końcowy dokonujący zakupu energii elektrycznej na podstawie umowy kompleksowej, wytwarzającego energię elektryczną wyłącznie z odnawialnych źródeł energii w mikroinstalacji w celu jej zużycia na potrzeby własne, niezwiązane z wykonywaną działalnością gospodarczą regulowaną ustawą z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Tak skonstruowana definicja ustawowa (w ustawie o OZE) prowadzi w naszej ocenie do ograniczenia prosumenta:
tylko do energii elektrycznej i wytwarzanej w odnawialnym źródle energii,
tylko dla instalacji będących mikroinstalacjami (o mocy zainstalowanej do 50 kW),
tylko dla mikroinstalacji, które przyłączone są do sieci,
tylko dla odbiorców końcowych (osób, instytucji, przedsiębiorców) zużywających energię na potrzeby własne niezwiązane z wykonywaną działalnością gospodarczą,
tylko do osób, instytucji, przedsiębiorców, którzy dokonują zakupu energii elektrycznej w oparciu o umowę kompleksową.

Sprawność konwersji

Sprawność konwersji – to wyrażony w procentach stosunek uzyskanej energii (zwykle użytkowej np. elektrycznej) w wyniku przemiany energii pierwotnej (np. chemicznej gazu) dzięki zastosowaniu urządzenia (silnika gazowego z generatorem). Wytwarzanie energii elektrycznej w kogeneracji zwiększa sprawność całkowitą konwersji (dzięki odzyskaniu dodatkowo ciepła). Generalnie, im większa moc źródła wytwórczego tym większa sprawność konwersji. Silniki gazowe pracujące w kogeneracji mają porównywalne poziomy sprawności elektrycznej i cieplnej wynoszące po ok. 40% w przypadku mocy na poziomie rzędu 1 MW. Silniki gazowe mniejszej mocy (tzw. mikroinstalacje do 50 kW) mają zwykle mniejszą sprawność elektryczną kosztem większej sprawności cieplnej. Silniki o mocach większych mają nieznacznie większe sprawności elektryczne i mniejsze sprawności cieplne. Jednostka kogeneracji o mocy elektrycznej 1000 kW oraz mocy cieplnej 1050 kW o sprawnościach elektrycznej 40% i cieplnej 42% mogą średniorocznie wytworzyć ok. 8000 MWh energii elektrycznej brutto oraz ok. 30240 GJ ciepła. Średnioroczna konsumpcja gazu wyrażona energią chemiczną w paliwie (zapotrzebowanie na paliwo) wynosi dla takiej jednostki ok. 72.000 GJ (20.000 MWh).

Ciepło użytkowe

Ciepło użytkowe – ciepło wytwarzane w kogeneracji i wykorzystane w celach użytkowych (cele technologiczne, suszenie, ogrzewanie, w tym także do wytwarzania chłodu w celach użytkowych). Warto dodać, że na poziomie tzw. dyrektywy kogeneracyjnej, wykorzystanie ciepła z kogeneracji do dalszego wytwarzania energii elektrycznej nie będzie celem użytkowym. Urządzenia dostarczane przez niektórych dostawców wykorzystują tzw. obiekt Rankine’a (ORC – Organic Rankine Cycle) przekształcając ciepło na energię elektryczną. Przemiana ciepła w energią elektryczną jest procesem nisko sprawnym, co wynika z zasad termodynamiki. Tak więc dziś powszechnie jeszcze zapewnia się ciepło także m.in. z wykorzystaniem urządzeń zasilanych energią elektryczną, ale rzadziej wytwarzamy energię elektryczną z ciepła w tym nawet z tzw. ciepła odpadowego. Obecnie sprawność urządzeń ORC szacowana jest na poziomie 16-18% (brutto), a po odjęciu w wyniku energii elektrycznej zużywanej przez samo urządzenie ORC, sprawność systemu spada do 10-12% netto. To oznacza, że z 3,6 MWh (1 GJ) ciepła uzyskamy ok. 0,4 MWh netto energii elektrycznej w tym systemie, a ciepło w tym wolumenie (3,6 MWh) nie zostanie zakwalifikowane do ciepła użytkowego by umożliwić uzyskanie pomocy publicznej dla wysokosprawnej kogeneracji.

Biogaz

Biogaz – gaz uzyskany z biomasy, w szczególności z instalacji przeróbki odpadów zwierzęcych lub roślinnych, oczyszczalni ścieków oraz składowisk odpadów.

Mikroinstalacja

Mikroinstalacja – instalacja o mocy elektrycznej zainstalowanej do 50 kW

Moc elektryczna zainstalowana

Moc elektryczna zainstalowana – z uwagi na pojawiające się wątpliwości interpretacyjne związane ze stosowaniem pojęcia mocy zainstalowanej elektrycznej, występujące zarówno w przepisach ustawy z 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, jak i przepisach ustawy z 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wydał stanowisko w sprawie interpretacji pojęcia „mocy elektrycznej zainstalowanej”. Pod pojęciem mocy zainstalowanej elektrycznej instalacji odnawialnego źródła energii i pozostałych instalacji należy rozumieć określoną przez producenta moc znamionową (rated power, nominal power) urządzenia służącego do wytwarzania energii elektrycznej (tj. generatora, ogniwa fotowoltaicznego lub ogniwa paliwowego), wyrażoną w watach lub kW, MW. Co istotne, mocy znamionowej urządzenia służącego do wytwarzania energii elektrycznej (generatora, ogniwa fotowoltaicznego lub ogniwa paliwowego) nie należy utożsamiać z mocą agregatu prądotwórczego czy silnika gazowego. Zdarza się bowiem, że moc agregatu, określona w ogólnej specyfikacji produktu (np. w danych eksploatacyjnych), nie odpowiada mocy znamionowej urządzenia służącego do wytwarzania energii elektrycznej, którym jest generator, ogniwo fotowoltaiczne lub ogniwo paliwowe. W przypadku agregatów kogeneracyjnych zawsze dobiera się wyższą moc generatora niż moc silnika gazowego tak, by osiągać wyższe sprawności agregatu. Wartość mocy znamionowej musi zostać określona w sposób jednoznaczny przez producenta danego urządzenia/generatora służącego do wytwarzania energii elektrycznej na tabliczce znamionowej (lub w indywidualnych dokumentach wystawionych dla takiego urządzenia, tj. dokumentach, na których podano oznaczenie producenta, rodzaj i typ oraz numer seryjny urządzenia). Tak więc dla przytaczanego przykładu moc CHP wynosząca 999 kW to moc silnika lub moc agregatu, ale CHP będzie wyposażona w generator o przykładowej mocy 1300 kW. To oznacza, że w rozumieniu przywołanej interpretacji URE mimo, że nie wykorzystamy w generacji energii pełnej mocy generatora (tylko moc ograniczoną do 999 kW), to nasza moc zainstalowana w rozumieniu przepisów prawa będzie tożsama z mocą generatora 1300 kW.

Rynek – Systemy wsparcia

W polskim systemie prawnym figuruje kilka różnych systemów wsparcia, z których można wyróżnić:

  • Systemy wsparcia o charakterze inwestycyjnym
  • Systemy wsparcia operacyjnego.

Pomoc przyznawana jest dla danej instalacji odnawialnego źródła energii lub instalacji wysokosprawnej kogeneracji i możliwe jest uzyskanie zarówno pomocy inwestycyjnej, jak i pomocy operacyjnej, przy czym obowiązują limity. Uzyskując pomoc inwestycyjną zmniejsza się zapotrzebowanie na środki własne lub dłużne do realizacji przedsięwzięcia. Współfinansowanie inwestycji z wykorzystaniem środków publicznych wymusza później zredukowanie jednostkowej (zwykle do MWh energii elektrycznej) pomocy przyznawanej na etapie operacyjnym (działalności eksploatacyjnej).

Dotacje inwestycyjne przyznawane są w konkursie o dofinansowanie i poziom pomocy zależny jest od regionu, od wielkości przedsiębiorstwa oraz od kosztów kwalifikowanych. Jej uzyskanie wymaga rywalizacji miedzy inwestorami w konkursie w oparciu o kryteria oceny formalnej i merytorycznej. Pomoc publiczna inwestycyjna ograniczona jest do puli środków dedykowanych danemu konkursowi. Zwykle pula środków w danym konkretnym konkursie danego działania w ramach programów operacyjnych wynosi od ok. 50 do ok. 200 mln zł. Pomoc inwestycyjna występuje w postaci dotacji, dofinansowania (granów), pożyczki preferencyjnej.

Pomoc operacyjna przyznawana jest do wytwarzanej lub wprowadzanej energii elektrycznej do sieci elektroenergetycznej odpowiednio. Pomoc przyznawana jest jeśli jednostka wytwórcza kwalifikuje się do pomocy (spełnia określone ustawowo kryteria – dotyczy odpowiednio ustawy Prawo energetyczne, ustaw o odnawialnych źródłach energii i aktów wykonawczych), a przedsiębiorstwo wytwarzające posiada wpis do rejestru KOWR (w przypadku biogazowni rolniczych) lub koncesję (pozostałe źródła odnawialne i jednostki kogeneracyjne opalane paliwami innymi niż biogaz rolniczy). Jednostka wytwórcza musi być przyłączona do sieci elektroenergetycznej Krajowego Systemu Elektroenergetycznego lub dystrybucyjnej sieci gazowej w przypadku wtłaczania biogazu rolniczego.

Dotychczas znane były systemy operacyjne wspierania wytwórców energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii lub wysokosprawnej kogeneracji w postaci praw majątkowych do świadectw pochodzenia, tzw. certyfikaty. Mechanizm wspierania certyfikatami wprowadzony został po akcesji Polski do Unii Europejskiej:
Zielone certyfikaty dla energii elektrycznej wytwarzanej brutto (źródła koncesjonowane/rejestrowane i przyłączone do sieci elektroenergetycznej).

  • Zielone certyfikaty dla energii elektrycznej wytwarzanej brutto (źródła koncesjonowane/rejestrowane i przyłączone do sieci elektroenergetycznej).
  • Żółte, fioletowe i czerwone certyfikaty dla wolumenu obliczonej ilości energii elektrycznej wytworzonej w jednostce kogeneracji wysokosprawnej. Zwykle, przy odpowiednim wykorzystaniu ciepła wytwarzanego w celach użytkowych, wolumen energii elektrycznej z kogeneracji był tożsamy z wolumenem energii elektrycznej wytwarzanej w tej jednostce:
  1. Żółte certyfikaty – dla małych jednostek kogeneracji o mocy do 1 MW lub opalanych paliwami gazowymi (cena ok. 110 zł/MWh)
  2. Fioletowe certyfikaty – dla jednostek opalanych metanem uwalnianym z kopalń lub gazem pozyskanym z biomasy (cena ok. 60 zł/MWh)
  3. Czerwone certyfikaty – dla pozostałych jednostek kogeneracji (cena ok. 30 zł/MWh)

Warto dodać, że:

  • Fioletowe certyfikaty wprowadzono w 2010 r.
  • Od 1 stycznia 2019 r. nie ma możliwości uzyskać zbywalne (wartościowe) certyfikaty z kogeneracji dla energii elektrycznej wytworzonej w kogeneracji po tej dacie (mechanizm certyfikatów dla kogeneracji został zdeaktywowany)
  • W 2010 r. wprowadzono możliwość „łączenia” certyfikatów ze źródeł OZE spełniających jednocześnie kryterium kogeneracji wysokosprawnej
  • W 2010 r. wprowadzono możliwość uzyskania certyfikatów brązowych (tożsame z zielonymi) dla ekwiwalentnej energii elektrycznej odpowiednio obliczonej i wynikającej z ilości wtłoczonego do sieci dystrybucyjnej biogazu rolniczego.
  • W 2016 r. wyodrębniono z zielonych i brązowych certyfikatów wolumen dedykowany tyko biogazowniom rolniczym – nazwano je błękitnymi certyfikatami.
  • Nie ma możliwości uzyskania już certyfikatów z kogeneracji (żółtych, fioletowych, czerwonych)
  • Zielone lub błękitne certyfikaty mogą być pozyskane ze źródeł odnawialnych odpowiednio oddanych do użytkowania przed 1 lipca 2016. Po tej dacie nie ma możliwości włączenia do systemu certyfikatów nowych jednostek wytwórczych, z wyłączeniem biogazowni rolniczych działających na zasadzie wytwarzania i wtłaczania biogazu rolniczego do sieci.

Obecnie system wsparcia dla odnawialnych źródeł energii (nowe wejścia do systemu lub przejście do systemu z działającymi instalacjami na certyfikatach) oparty jest o:

– Dla źródeł odnawialnych:

  • Dopłaty aukcyjne,
  • Ceny gwarantowane lub ceny premiowane

– Dla źródeł kogeneracyjnych:

  • Premie gwarantowane

W przypadku kogeneracji, dla jednostek większych niż 1 MW aby uzyskać wsparcie wymagane jest by odpowiedni wolumen wytwarzanego ciepło wprowadzony został do sieci ciepłowniczej, a wsparciu podlegać będzie energia elektryczna wprowadzona do sieci elektroenergetycznej i sprzedana. Tylko małe jednostki mogą być wspierane na zasadach podobnych do obowiązujących w wygaszonym systemie żółtych certyfikatów (dowolny użytkowy cel zużycia ciepła i możliwość konsumowania energii elektrycznej na własne cele przedsiębiorstwa).

Nowy system wsparcia dla kogeneracji oparty jest o:

  • premie kogeneracyjne gwarantowane dla tzw. małych jednostek o mocy elektrycznej zainstalowanej do 1 MW,
  • premie kogeneracyjne gwarantowane aukcyjne dla jednostek o mocy większej niż 1 MW, ale mniejszej niż 50 MW, które mogą być przyznane po wygraniu aukcji na sprzedaż energii z wysokosprawnej kogeneracji,
  • premie kogeneracyjne indywidualne dla jednostek o mocy elektrycznej większej niż 50 MW.

Wysokość pomocy zarówno w przypadku źródeł OZE jak i CHP limitowana jest cenami referencyjnymi odrębnie ustalonymi dla rodzaju i wielkości instalacji.

Dla biogazowni rolniczych ceny referencyjne (maksymalna limitowana pomoc wraz z zawartą w niej wartości sprzedawanej na hurtowym rynku energii elektrycznej) wynoszą dla instalacji wyposażonych w jednostki wysokosprawnej kogeneracji:

  • 730 zł / MWh dla instalacji o mocy elektrycznej zainstalowanej do 0,5 MW
  • 680 zł / MWh dla instalacji o mocy elektrycznej zainstalowanej od 0,5 MW do 1 MW
  • 640 zł/MWh dla instalacji o mocy elektrycznej zainstalowanej powyżej 1 MW.

Obie rodzaje pomocy (inwestycyjną i operacyjną) można „łączyć” przy czym uzyskując wsparcie inwestycyjne należy je odpowiednio skorygować w dół przy wnioskowaniu o pomoc operacyjną.

W ramach pomocy publicznej działają jeszcze prawa majątkowe efektywności energetycznej dedykowane przedsięwzięciom np. za wymianę oświetlenia na LED lub zastępującym stare źródło ciepła ciepłem z kogeneracji (przedsięwzięcia efektywności energetycznej). Dla tego typu przedsięwzięć poziom rocznej efektywności wyrażonej w toe (tona paliwa ekwiwalentnego) wspierany jest białymi certyfikatami efektywności energetycznej. Certyfikaty te przyznawane są jednorazowo w oparciu o dane audytorskie jako pomoc quasi inwestycyjna zależna silnie od osiągniętego rocznego efektu energetycznego (od ilości zaoszczędzonej energii w wyniku przeprowadzonej inwestycji mającej na celu poprawę efektywności energetycznej).

Dopuszczona jest również pomoc w postaci redukcji podatku akcyzowego, zwykle z wyzerowanym poziomem dla energii elektrycznej zużytej na potrzeby wytwarzania. Ale są większe możliwości zwolnień akcyzowych.

Rynek – Źródła wytwórcze w Polsce

Na potrzeby wytwarzania energii zużywanej przez odbiorców wykorzystuje się zarówno źródła konwencjonalne, jak i źródła odnawialne. Udział tych ostatnich w całkowitym bilansie jest w Polsce jeszcze niewielki i szacowany przez różne źródła na poziomie 10%-20%. Nie jest łatwo podać precyzyjne statystyki, a różne wyniki danych statystycznych mogą wynikać z różnych zakresów danych:

  • Część danych pozyskana jest w oparciu o wyniki pomiarów (zwłaszcza energia elektryczna ze źródeł przyłączonych do sieci), a część szacowana (zwykle ciepło z rozproszonych źródeł, energia elektryczna z źródeł off-grid)
  • Podaje się udział energii pierwotnej z OZE lub udział dotyczący produkcji lub udział dotyczący zużycia finalnego
  • Podaje się zużycie energii brutto lub netto, z udziałem importu/exportu w bilansie lub bez
  • Podaje się dane ograniczone tylko do sektora elektroenergetyki lub łącznie dla wszystkich sektorów
  • Stosuje się jakąś metodyką promującą np. wykorzystanie biopaliw z większym wskaźnikiem lub odnawialnych źródeł w transporcie, jak metodyka z Dyrektywy 2009/28/WE.

Dla przykładu, w dobie rozwoju aut elektrycznych, będzie rosła produkcja energii elektrycznej. Jednak w statystykach związanych z zużyciem energii nie będzie figurować w sektorze elektroenergetyki, jeśli energia ta zużyta będzie przez pojazdy na potrzeby transportowe. Pojawi się natomiast wzrost wykorzystania energii elektrycznej zużywanej w transporcie.

Dotychczas znany był mechanizm 5 wymiarowego systemu: źródło, wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucja, odbiorca. Rynek energii zmienia się. Dotychczas dominujący scentralizowany system wytwarzania i połączone z nim sieci przesyłowe powoli przechodził będzie w kierunku rozproszonych źródeł blisko odbiorców (źródła OZE i kogeneracyjne gazowe) uzupełnionych o magazyny (7-wymiarowy system energetyczny). Już dziś przemysł i indywidualni mieszkańcy inwestują we własne źródła energii. Jeśli rozwój technologii magazynów energii doprowadzi do niskich kosztów magazynowania w przyszłości energia generowana będzie wyłącznie z wiatru i ze słońca. Taki proces będzie długotrwały i przez dekady niekontrolowany odbiór energii ze źródeł silnie zależnych od pogody musi być wspierany systemami opartymi o paliwa konwencjonalne. Stabilne rozproszone źródła na własne potrzeby przemysłu pozyskiwane będą w oparciu o kogenerację z biogazu oraz kogenerację z gazu ziemnego, LNG.

Rynek – zużycie energii i ceny

Rynek energii można podzielić na trzy sektory: elektroenergetykę, ciepłownictwo i chłodnictwo oraz transport. W Polsce średnie roczne zużycie energii elektrycznej wynosi ok. 160 TWh brutto (zużycie przez odbiorców końcowych rocznie ok. 125 TWh netto) i stanowi ok. 25% całkowitego wolumenu energii we wszystkich sektorach zużywanej brutto łącznie. Największy udział w zużyciu stanowi energia cieplna.

Ceny energii, zwłaszcza energii elektrycznej silnie zależą od kosztów pozyskania nośników, kosztów wytwarzania i innych czynników, w tym (para)podatków. Koszt energii to nie tylko koszt zmienny pozyskania energii elektrycznej czynnej zwykle której towarzyszy zmienny koszt podatku akcyzowego (obniżony z 20 zł/MWh do 5 zł/MWh w noweli ustawy o podatku akcyzowym dokonanym w grudniu 2018 r.), ale również koszty zmienne jej transportu (dystrybucji) wraz z kosztami towarzyszącymi zmiennymi i stałymi (jakościowe, przejściowe, opłaty OZE, opłata kogeneracyjna). Mechanizmy wspierania operacyjne przenoszone są poprzez stosowne regulacje na spółki obrotu energią elektryczną oraz spółki zajmujące się jej dystrybucją a następnie na odbiorców końcowych. W efekcie w cenie energii elektrycznej czynnej „ukryty” jest koszt tzw. kolorowania związanego z rozwojem odnawialnych źródeł energii w „starym” systemie wsparcia zielonymi/błękitnymi certyfikatami, ale również koszt związany z deaktywowanym systemem certyfikatów z kogeneracji, koszty związane z białymi świadectwami efektywności energetycznej. Oprócz tego w kosztach czynnej energii włączone są koszty wytwarzania i koszt marży. W koszcie wytwarzania natomiast włączona jest opłata za emisje.

Rosnące ceny zmienne pozyskania energii na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej silnie wpływają na decyzje inwestycyjne zmierzające w kierunku uniezależnienia się od dostaw energii elektrycznej z zewnątrz. Rozwiązaniem są źródła odnawialne, zwłaszcza biogaz i instalacje PV (te ostatnie z dużą zmiennością poziomu produkcji w czasie doby i w sezonach roku) oraz źródła kogeneracyjne (opalane gazem ziemnym, LNG, i innymi) zwłaszcza przy jednoczesnym zapotrzebowaniu na ciepło w celach technologicznych, grzewczych (szklarnie, suszarnie).

Przy cenach w kosztach zmiennych sięgających powyżej 350 zł/MWh (35 gr/kWh) i jednoczesnym zagospodarowaniu ciepła wytwarzanego w kogeneracji jako koszt uniknięty pozwala na opłacalną inwestycję w jednostkę kogeneracji z silnikiem gazowym z okresami zwrotu poniżej 6 lat.

W Polsce zużywa się rocznie łącznie ok. 16,5 mld m3 gazu ziemnego w różnej postaci wykorzystywanego w przemyśle, w elektrowniach oraz w gospodarstwach domowych. Większa część gazu ziemnego jest importowana:

  • Z Rosji: ok. 10 mld m3
  • Z Czech i Niemiec ok. 2 mld m3 (w tym także część jako pośrednio z Rosji)
  • Z Kataru: ok. 5 mld m3 rocznie (w postaci skroplonej).
  • Rodzima produkcja wynosi ok. 4,5 mld m3 gazu rocznie.

Rynek – Wejście na rynek: rejestracje, koncesje

Aby wytwarzać energię elektryczną lub ją dystrybuować lub też prowadzić obrót (kupować na rynku hurtowym i sprzedawać bezpośrednio do odbiorców końcowych) niezbędne są odpowiednie zezwolenia:

  • Wpis do rejestru prowadzony przez Prezesa KOWR dla wytwórców biogazu rolniczego lub energii elektrycznej biogazu rolniczego.
  • Koncesję Prezesa URE w przypadku pozostałych źródeł, zwłaszcza w kogeneracji oraz ze źródeł odnawialnych niezależnie czy energia elektryczna jest wytwarzana i wprowadzana do sieci czy też zużywana na własne potrzeby przedsiębiorstwa wytwarzającego.
  • Wpis do rejestru prowadzony przez Operatorów Sieci Dystrybucyjnych lub Prezesa URE odpowiednio dla mikroinstalacji lub małych instalacji nie stanowiących biogazowni rolniczych.
  • Koncesję Prezesa URE w zakresie dystrybucji lub obrotu energią lub paliwami.

Wpis do rejestru uzyskuje się dość szybko (w ciągu kilku dni). W przypadku koncesji może trwać kilka miesięcy i wymaga, wraz z przygotowaniem wniosku o wydanie koncesji, dołączenie i przygotowanie szeregu dokumentacji, w tym administracyjnych, technicznych i ekonomicznych. Przed uzyskaniem koncesji można wnioskować o uzyskanie promesy koncesji (uzyskanie promesy znacząco przyśpiesza i ułatwia uzyskanie koncesji). Wraz z wnioskiem o wydanie promesy koncesji bada się tzw. efekt zachęty w przypadkach kiedy wnioskodawca planujący wytwarzać energię (zwłaszcza w kogeneracji) i korzystać z pomocy publicznej (dotacji, dopłat, certyfikatów). Ważne aby badanie efektu zachęty (złożenie wniosku o wydanie promesy koncesji z badaniem efektu zachęty) przeprowadzić zanim zamierzenie inwestycyjne stanie się nieodwracalne (czyli przed złożeniem zobowiązania w zakresie dostawy urządzeń służących wytwarzaniu energii elektrycznej) oraz przed wnioskowaniem o wydanie pomocy. W innym przypadku uzyskanie pomocy nie będzie możliwe (nie dotyczy pomocy uzyskiwanej w drodze rywalizacji aukcyjnej).

Kontakt

Kogeneracja Gazowa Doradztwo Inwestycyjne
Al. Komisji Edukacji Narodowej 36 lok. 118
02-797 Warszawa
NIP 797 178 84 60
tel. +48 609 788 026
e-mail: biuro@kogeneracjagazowa.pl

Wypełnij formularz kontaktowy

7 + 12 =

<iframe src="https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m18!1m12!1m3!1d2448.743413231566!2d21.056801915697267!3d52.13898877974388!2m3!1f0!2f0!3f0!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x47192d9d56d7ebcf%3A0x653ed5e878881e39!2sAleja+Komisji+Edukacji+Narodowej+36%2C+02-797+Warszawa!5e0!3m2!1spl!2spl!4v1553517156462" width="1600" height="450" frameborder="0" style="border:0" allowfullscreen></iframe>